Adını kıskaçları ve ayaklarındaki mavi renkten alan mavi yengeç, asıl vatanı olan Kuzey Amerika’dan ilk olarak Kuzey Ege’deki acı sulu lagünlere ve Enez civarındaki göllere yerleştirildi. Sonraki yıllarda Ege ve Akdeniz kıyılarına da yayılan mavi yengecin, Akdeniz kıyılarındaki 15 lagünde yayılım gösterdiği tespit edildi. Çin, Fransa, Endonezya, Japonya, Filipinler, İspanya, Tayland ve ABD gibi ülkelerde mavi yengeç çok tüketilmekte olup, Türkiye’de ise iyi bilinmemektedir.

Akyaka’da karavanda yaşayan Zeus, mavi yengeçlerle ilgili hatırasını ve özlemlerini dile getiren bir mektup yazmış Alieren’e. Zeus mektubunda;

Hatırladığım kadarıyla 2000 yılının ortalarıydı, Temmuz ya da Ağustos ayı idi. Akdeniz ile Ege denizinin birleştiği bu yörenin şirin ilçelerinden Köyceğiz’e gezilerim içinde uğramıştım. Bu bölgeyi en iyi tekne turları ile gezeceğimi düşünerek, Köyceğiz gölündeki gezi teknelerinden biriyle, gölün yeşil sularında yol almaya başladım. Sazlıkların arasından, Dalyan kıyısından İztuzu’na doğru ilerlerken kaya mezarlıklarının görkemli güzelliklerini hayranlıkla izleyerek, yaklaşık 1.5 saatlik keyifli bir tekne yolculuğu yaptık. Sonrasında, İztuzu plajı tahta iskelelerine bağlanan teknemizden inerek, plaja doğru giderken, turistlerin hayranlıkla seyrederek alıp yedikleri, her biri 300-400 gr. ağırlığındaki MAVİ YENGEÇLER maşa ile alınıp, ızgarada canlı canlı pişirilip, servise sunuluyordu. Mavi yengeçlerle ilk tanışmam böyle olmuştu. Bilindiği üzere İztuzu plajı Caretta Caretta Kaplumbağalarının üreme alanı ve koruma altına alınmış bir bölgedir. Koruma altına alınan bu bölgede, nesli tükenmeye yüz tutan Mavi yengeçlerin öldürülmesi nasıl göz ardı edilir diye düşünerek, o tarihlerde, başta mülki amir olmak üzere birçok yere dilekçe vermiştim. Dilekçemin cevaplarında ”İlgileniyoruz, Gereği yapılmak üzere vs vs” gibi yuvarlak cevaplardı.

Yıllar sonra 2006 mayıs ayı içerinde yolum Muğla ili Ula ilçesi Akçapınar köyüne uğradı. Köy muhtarı arap lakaplı Şükrü Bey bana yardımcı olup, karavanımı sahile çekmemi sağladı. Karavanımı çektiğim yerin 20-30 mt. ilerisinde römork-tuvalet ve ahşap büfe ile sundurmalar mevcuttu. Sahilin tamamı ince kumsal olup, bu sahilde derinlik 30cm. civarındadır. En büyük özelliği ise her mevsimde her gün rüzgar almasıdır. Bu özelliği nedeni ile paraşüt sörfü ve rüzgar sörfü için az bulunan yerlerdendir. Bu alanın rantçılar tarafından keşfedilmesi halinde doğal yapısının bozulacağı korkusu ile burada olduğumu da hiçbir arkadaşıma söylememiştim.

Burada yapılan sundurma ve büfenin, Akçapınar muhtarlığı tarafından yaptırıldığını, fakat bu bölgenin koruma altında olduğu için faaliyetinin yerel mahkeme tarafından durdurularak muhtar ve azaların da para cezasına çarptırıldığını öğrendim. Bu bilgi beni nispeten rahatlatmıştı. Sabahları kumsalda yürürken küçük küçük karınca yuvasını andıran delikler gördüm. Daha sonra bu deliklerin yengeçlere hem de MAVİ YENGEÇ’lere ait olduğunu gözlemledim. Çok sevinmiştim, bu güzel canlılarla ikinci tanışmamda canlı capcanlı vücutlarında parıldayan siyah elmas karası gözleriyle bana bakıyorlardı. Tanrının yarattığı bu güzel canlıları seyretmek bana büyük keyif veriyordu. Günler geçtikçe benim varlığıma iyice alışmışlardı adeta. Kendilerini sergiliyor, kuma dalış çıkışları ile oyun oynar gibi sanki birbirleriyle yarış halindeydiler. Bu minik dostlarımla yalnızlığımı paylaşıp, günlerin nasıl geçtiğini anlamıyordum. Sahile gelenlere onlardan bahsedip, onların da görmesini sağlayıp, bu paylaşımla mutlu oluyordum.

Geçenlerde yolum İztuzu plajına düştü. Orada teknecilik yapan bir dostuma MAVİ YENGEÇ’leri sordum.

”Eskiden buralarda çoktular, iyi para ederdi şimdi tadımlık dahi bulamıyoruz”. Aklıma Akçapınar sahili geldi. Orada bıraktığım MAVİ YENGEÇ’ler de bayağı çoğalmıştır diye düşündüm. Akyaka beldesi izci kampında bulunan karavanıma dönünce ilk işim Akçapınar sahilinde bıraktığım dostlarımı ziyaret etmek olmalıydı diye düşünerek gezimi tamamladım.

Geçenlerde ziyaretime gelen sevgili dostum Kadir’e MAVİ YENGEÇ’lerden bahsettim. O da çok heyecanlandı ve birkaç fotoğraf da çekeriz düşüncesi ile beraberce Akçapınar sahiline koştuk. Onca arabanın arasından güçlükle geçerek sahile ulaşmayı başardık. Sahile girdiğimizde onlarca paraşüt sörfçüsü tepemizde uçuşuyordu. Onları seyreden izleyiciler de kumsalı doldurmuş ayaklarını bastıkları yerin MAVİ YENGEÇ yuvaları olduğunun farkında değillerdi. Sahilde kuytu yerleri aramaya başladık belki bir tanesine rastlarız diye ama YOKTULAR.

Üzgünüm Alieren ! Senin onları görmen çok zor ama onları yok edenleri bir gün yargılayabilirsin.

03/08/2011
ZEUS

Hayat paylaştıkça Güzeldir..

•